Sprawa separacyjna
Obok rozwodu istnieje także możliwość orzeczenia separacji prawnej, która wywołuje inne skutki niż wspomniane wyżej rozwiązanie związku małżeńskiego. Odmiennie niż w przypadku rozwodu, gdzie musi nastąpić zupełny i trwały rozpad pożycia małżeńskiego, przy separacji wystarczy udowodnić sam zupełny rozpad, nie jest wymagana aby rozpad był trwały. Separacja nie znosi węzła małżeńskiego, formalnie współmałżonkowie wciąż nimi pozostają, w każdej chwili mogą się pojednać i zakończyć separację. Separacja jest więc rozwiązaniem o mniejszej doniosłości prawnej, właściwym dla par, które przezywają wewnętrzny kryzys, nie chcąc jednocześnie się rozwodzić.
Tak, zarówno w trybie nieprocesowym jak i procesowym można składać apelację. Sprawę w II instancji rozpatruje sąd apelacyjny, ale kasacja do Sądu Najwyższego jest niedopuszczalna.
Nie, związek jednego z małżonków z innym partnerem w czasie trwania małżeństwa, ale po wystąpieniu rozkładu pożycia między małżonkami, nie daje podstawy do przypisania temu małżonkowi winy za ten rozkład.
W zależności od wydziału, miejscowości i szczebla sądu sprawy sądowe trwaja w chwili obecnej od pół roku do kilku lat.
Rozpoznawanie sprawy o separację w trybie nieprocesowym jest możliwe, gdy małżonkowie zgodnie złożyli wniosek i nie posiadają wspólnych małoletnich dzieci. Rozpatrywanie sprawy zwykle ogranicza się do jednej rozprawy, bez posiedzenia pojednawczego. Sąd nie orzeka, kto jest winny rozkładowi pożycia, ale może orzec w kwestii alimentów, sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania, podziale mieszkania lub przyznaniu go jednemu z małżonków oraz podziale majątku.
Małżonkowie mogą wystąpić do sądu ze zgodnym żądaniem separacji, lub jeden z małżonków może złożyć wniosek, na który drugi wyrazi zgodę.